Bijles is achterhaald

Een vreemde uitspraak wellicht, maar we leggen het uit. Allereerst zien wij een verschil tussen privéles en bij les.

Privéles is wat ons betreft het geven van onderwijs aan personen zonder dat die elders onderwijs volgen. En dat is iets wat wij niet doen. De bij ons ingeschreven leerlingen moeten elders ingeschreven staan voor het volgen van een opleiding.

Bijles is wat ons betreft het nog eens goed uitleggen van de stof in een bepaald vak. De uitleg zit in het woord zelf bij-les.

En daar hebben we slechte ervaringen mee. Want:

•  des te beter je uitlegt, des te minder doet de leerling op school. De bij-les wordt daarmee vanzelf een in.plaats.van-les.
•  een stuk uitleg moet, liefst binnen 48 uur, gevolgd worden door het bestuderen van de uitgelegde stof. D.w.z. dat binnen 48 uur de stof geleerd en de bijbehorende opgaven gemaakt dienen te zijn. Hierna is de uitleg alweer zo ver weggezakt dat de bijlesdocent de volgende keer, meestal een week later, de stof opnieuw uit kan leggen en dus geen steek opschiet.

We kwamen te vaak tegen dat bijlesleerlingen na een bijles het wel voor gezien hielden en vlak voor de nieuwe bijles nog even het huiswerk wilden maken. Met alle gevolgen vandien. Veel ouders herkennen dit wel bij muziekles. De hele week zit je er achteraan en een uurtje voordat de nieuwe les plaatsvindt, moet er in allerijl nog even geoefend worden.

Op een gegeven moment zijn we er daarom toe overgegaan bijlesleerlingen de gelegenheid te geven aansluitend aan de les het bijbehorende werk op het instituut te verrichten. Ondertussen ging de docent dan verder met een andere leerling. Niet ideaal, want controle was er niet en op eventuele vragen kon je niet ingaan. Toch gaf dit al een zeer grote verbetering van het resultaat.

En weer iets later hebben we ook de hoeveelheid uitleg aangepast aan de behoefte. In een bijlessituatie zit je vast aan een afgesproken rooster en kun je slecht uitwijken als er meer uitleg nodig is. Of je zit een beetje duimen te draaien als er te veel tijd uitgetrokken is.

Vakgerichte begeleiding

Wij zijn daarom overgegaan naar een situatie waarin de leerling 's avonds, in een kleine groep leerlingen, redelijk zelfstandig bij ons werkt aan het vak waar problemen mee zijn. Wij zorgen ervoor dat er voldoende uitlegkracht aanwezig is om alle leerlingen die avond voldoende uit te leggen. Bij de één kort en bij de ander wat langer en uitgebreider. Zo is de vakgerichte begeleiding geboren.

Beter en goedkoper

Te voorzien was dat dit voor de ouders per maand goedkoper uit zou pakken. Niet voorzien was dat deze aanpak soms wel twee keer zo hoge resultaten opleverde als de ouderwetse vorm van bijles geven.

Dit laatste is nog steeds niet goed verklaard. Het komt waarschijnlijk doordat de betreffende leerlingen met een zeer laag zelfvertrouwen in bijvoorbeeld wiskunde er door deze werkwijze achter komen dat ze toch heel wat kunnen presteren. Belangrijk voor hen is dan ook de zekerheid dat ze aandacht krijgen op het moment dat ze die vragen. En natuurlijk dat de docent geen zwamverhaal vertelt, maar eeerst goed luistert en kijkt en daarna op heldere wijze de leerling door het probleem 'stuurt'. Zo min mogelijk de som zelf uitleggen, maar de leerling wel goed de weg door de som wijzen, af en toe met extra materiaal aan komen dragen etc.

Bijles wordt bij ons daarom eigenlijk niet meer gegeven. Soms wel privéles, omdat een leerling (te) lang wegens ziekte afwezig geweest is op school en bijgepraat moet worden voordat hij/zij weer naar school gaat.

Verder naar:
Voor wie is dit bedoeld

 

 

 


© 2004 S.B.I. Douma
Aangesloten bij
Landelijke Vereniging van Studiebegeleidingsinstituten